خلاصه کتاب ژن خودخواه

بیش از یک قرن از طرح ایده تکامل و انتخاب طبیعی توسط داروین می‌گذرد. جدا از درست یا نادرست بودن این ایده، نمی‌توان منکر اهمیت و انقلابی که تکامل در عرصه علم زیست‌شناسی ایجاد کرد شویم. اما شاید بتوان مهم‌ترین کتابی را که در حوزه تکامل و انتخاب طبیعی نوشته شده است، کتاب ژن خودخواه دانست. ژن خودخواه نوشته ریچارد داوکینز اولین‌بار در 1976 منتشر شد. داوکنیز که خود را پایبند به نگرش انتخاب طبیعی و تکامل داروینستی می‌داند، با نوشتن این کتاب توانست رویکرد و نگرشی جدید را در این حوزه به‌وجود بیاورد. داوکینز در این کتاب از دریچه علم ژنتیک به مسئله تکامل و انتخاب طبیعی نگاه می‌کند. او در این کتاب عنوان می‌کند که ژن‌ها به این دلیل وجود ندارند که بتوانند تضمین‌کننده بقای گونه‌های جانوری باشند، بلکه تمام گونه‌های جانوری ماشین بقای خود ژن‌ها هستند. او با طرح این ایده انقلابی در زیست‌شناسی ایجاد کرد. ایده داوکینز زیست‌شناسان را مجبور کرد که به شکلی متفاوت به مسئله بقا و تکامل نگاه کنند. داوکینز معتقد است که ما وجود داریم چون ژن ما از ما می‌خواهد که وجود داشته باشیم و از بقای خود محافظت کنیم. او استدلال می‌کند که ما، درواقع بخشی از برنامه بقای ژنی هستیم که آن را حمل می‌کنیم و بعد از مرگمان، ژن حیاتی دیگر در فرزندانمان خواهد داشت. به همین سادگی! او حتی پا را از این مسئله هم فراتر از حیات و زیست جانوری می‌گذارد و تکامل را به مباحث فرهنگی تعمیم می‌دهد. از نظر او هسته اصلی فرهنگ (مم‌ها) درست مانند ساختار ژن‌ها بخش اصلی حیات و تکامل فرهنگ هر جامعه محسوب می‌شوند و به همین ترتیب ادامه یافته و تکامل پیدا می‌کنند.

درباره ی ریچارد داوکینز